خودروها با توجه به کاربردی که دارند از موتورهای گوناگونی استفاده می کنند. در این پست می خواهیم به شیوه آرایش سیلندر موتور خودرو اشاره کنیم که مبحث مهم و جالبی در حوزه موتور خودرو است.
قبل از پرداختن باید اشاره کنم که در پست های قبلی درباره مراحل عملیات در موتور احتراق داخلی و همچنین چگونگی عملکرد موتور خودرو پرداختیم که در صورت تمایل می توانید آن ها را مطالعه کنید.
موتور خودروها معمولاً بر حسب نوع سیلندر و چگونگی آرایش سیلندرها نامگذاری می شوند.
اغلب خودروها بیشتر از یک سیلندر دارند!
عمده آن ها ۴ – ۶ و ۸ سیلندر هستند.
البته موتورهایی با یک سیلندر هم وجود دارد که به عنوان مثال از این موتورها در ماشین چمن زنی استفاده شده است. باید به این نکته هم اشاره کنیم که حتی ماشین های ۱۲ سیلندر هم داریم!
سیلندر موتور خودرو و چگونگی آرایش آن معمولاً در یکی از این حالت ها چیده میشود:
۱) موتور های خطی
۲) موتورهای تخت
۳) موتور خطی با زاویه
۴) موتور V شکل یا خورجینی
موتورهای خطی
سیلندر موتور خودرو در این مدل، در یک خط و در یک ردیف مرتب شده است و بیشتر موتورهای چهار سیلندر به این شکل قرار گرفته اند.
موتورهای تخت
سیلندرها در این حالت در دو ردیف و مخالف یکدیگر قرار گرفته است.
سیلندرها در دو طرف میل لنگ قرار دارند و هر یک از پیستون ها توسط یک میل لنگ کنترل می شود.
موتور تخت ارتفاع کمتری نسبت به سایر موتورها را از جمله موتور خطی دارد که باعث پایین آمدن مرکز ثقل خودرو و پایداری بهتر آن است.
نام دیگر این نوع موتور، موتور بوکسوری است و به این دلیل نام بکسری بر آن اطلاق شده که هر جفت پیستون به جای اینکه به طور متناوب حرکت کند، به طور همزمان به داخل و خارج حرکت میکند.
مثل بوکسورها که برای نشان دادن آمادگی جسمانی، مشت های خود را به هم می کوبند.
در این نوع موتورها پیستون های مقابل دو به دو در یک حالت قرار میگیرند.
این نوع از موتور را در خودرو فولکس واگن بیتل یا همان فولکس قورباغه قورباغه ای می توان مشاهده کرد.
موتور خطی با زاویه
در این نوع سیستم و سیلندر موتور خودرو مانند مدل خطی مستقیم همه سیلندرها در یک خط و یک ردیف قرار گرفتند.
ولی نکته ای که وجود دارد، زاویه قرار گیری سیلندرهاست، که سیلندرها در زاویه ای بین ۱۵ تا ۶۰ درجه قرار می گیرند و دلیل آن استفاده از قابلیت موتور های مورب است.
چون این موتورها در عین کوچکی و کم حجمی، دارای دورگیری بسیار بالایی هستند و شتاب دهی خودرو را در دورهای پایین نیز به راحتی میسر میکنند.
به دلیل فضای اوریبی که این نوع موتورها ایجاد میکنند، مرکز ثقل پایینی دارند و فضای جلویی و یا کناری بسیار مناسبی را فراهم می آورند.
در خودروی پژو جی ال ایکس و بی ام و ۳۲۰ از این نوع آرایش برای موتور استفاده کرده است.
موتور V شکل یا خورجینی
نحوه قرار گیری سیلندر موتور خودرو در این نوع از موتور، به شکل حرف V در زبان انگلیسی است.
سیلندرها در دو ردیف روبروی یکدیگر قرار میگیرد که زاویه ی تندی را ایجاد میکنند.
اینگونه از موتور ها پس از مدل خطی، معروف ترین مدل موتورهاست!
علت پدید آمدن این نوع از شکل موتورها به این سبب بود که خودروسازان تا ۱۲ سیلندر را به طور خطی و ردیف کنار هم قرار میدادند که باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی از جمله افزایش وزن خودرو و یا افزایش تولید خودرو و مسائلی از این دست بود.
اما این موتورها بیشتر در زمانی مورد استفاده قرار میگرفت که نیاز به سرعت بسیار بالا بود.
زیرا موتورهای خورجینی دارای سرعت بسیار مناسب و بالایی بودند تا حدی که به این موتورها، موتورهای سرعتی نیز اطلاق شده و اوج این سرعت و خلاقیت را در خودرو های فرمول یک میتوان مشاهده کرد.