معرفی انواع گیربکس خودرو یا انواع جعبه دنده

در این پست به معرفی انواع گیربکس خودرو خواهیم پرداخت. قبلا هم گفتیم که تعویض دنده به جهت کاهش و یا افزایش سرعت انجام می‌گیرد و این بسته به نوع گیربکس یا جعبه دنده دارد.

هر نوع از انواع گیربکس خودرو کارکرد و عملکرد مخصوص به خود را داراست. اگر مطالب ارائه شده در این زمینه را مطالعه کنید حتما نکات آموزنده ای را در آن خواهید یافت. همراهی شما همواره باعث خرسندی ما خواهد بود.

با انواع گیربکس خودرو آشنا شوید.

انواع گیربکس خودرو

در مطالب قبلی اشاره کردیم به اینکه گیربکس به مجموعه ای از کلاچ، چرخ دنده ها، مبدل و…. گفته می شود که در تمامی خودروها وظیفه ی کنترل نیروی تولیدی موتور و همچنین انتقال آن به چرخ های خودرو را بر عهده دارند. در واقع گیربکس یا جعبه دنده این امکان را فراهم آورده تا خودروها بتوانند سرعت های مختلفی را تجربه کنند.

اما گیربکس ها دارای انواع گوناگونی نیز هستند که عبارتند از:

۱- گیربکس دستی

۲- گیربکس نیمه اتوماتیک

۳- گیربکس تمام اتوماتیک

۴- گیربکس ترکیبی

۵- گیربکس دنده متغییر پیوسته یا CVT  که ما صرفا در اینجا به دو نوع کاربردی تر آن خواهیم پرداخت.

• الف) گیربکس دنده دستی یا MT
• ب) گیربکس اتوماتیک یا AT

گیربکس دستی:

در سیستم گیربکس دستی که یکی از انواع گیربکس خودرو به شمار می رود، تغییر دنده تماماً بر عهده ی راننده است. برای تغییر دنده راننده باید به میزان دور موتور دقت داشته باشد و هر گاه دور موتور افزایش پیدا کرد با استفاده از پدال کلاچ و دسته ی دنده، دنده ی ماشین را تغییر دهد.

بازده جعبه دنده های دستی یا گیربکس دستی در حدود ۹۰ درصد است. زیرا بیشتر زمان خودرو به انتقال قدرت مستقیم می‌گذرد. همچنین در سرعت های ثابت این گیربکس دستی است که مصرف سوخت پایین تری دارد.

اما یکی از معایب گیربکس های دستی این است که برای توقف کامل خودرو، راننده باید پدال کلاچ را تا انتها نگه دارد و دنده را در حالت خلاص قرار دهد تا خودرو خاموش نشود و این مسئله برای افرادی که در شهرهای شلوغ و پرترافیک رانندگی می‌کنند، خسته کننده و ملال آور است.

همچنین گرفتن کلاچ های پی در پی و متعدد در پشت چراغ قرمز و یا در هنگام ترافیک باعث می‌شود که سوخت خودرو هم بالا برود و این مسئله می تواند از معایب این جعبه دنده باشد.

گیربکس اتوماتیک یا خودکار:

دسته دوم از انواع گیربکس خودرو به اتومات یا خودکار معروف هستند؛ که جایگزین گیربکس های دنده ای شده‌اند. ساختمان و کار اصلی این گیربکس ها مشابه کار نوع دستی آن است، اما تفاوت اساسی آنها در این است که با حذف کلاچ و نیروی انسانی در این نوع، کاربرد دنده آسانتر شده است.

امروزه با تبدیل  گیربکس دستی به گیربکس های اتوماتیک و به خاطر حذف کلاچ و تعویض دنده ها به صورت خودکار، این تغییر باعث راحتی و آرامش بیشتر و خستگی کمتری در رانندگان شده است.

در گیربکس اتومات وسیله‌ای به نام پدال کلاچ وجود ندارد و همین که دنده را در حالت(Drive) یا حرکت قرار دهید، همه چیز به صورت خودکار انجام می پذیرد.

در واقع با این تغییر دیگر وظیفه ی تغییر دنده بر عهده ی راننده نیست و این کار به وسیله ی یک سیستم هوشمند و سنسور داخلی انجام می‌پذیرد.

این کامپیوتر دستگاه است که تصمیم می‌گیرد چه زمانی برای تعویض دنده ماشین مناسب است و وقتی تشخیص انجام شد، دستور این تغییر دنده را به سنسور گیربکس می فرستد و به این شکل دنده ی ماشین تغییر خواهد کرد.

نوع جدیدی هم از جعبه دنده های پیشرفته در بازار خودرو موجود است که بر روی خودروهای لوکس امروزی به کار گرفته می‌شود؛ که به آن CVT یا سیستم انتقال قدرت پیوسته متغییر گفته می‌شود؛ که به نظر می‌رسد با عملکرد مثبتی که نسبت به دو نوع گیربکس دیگر دارد به زودی جای آنها را در بازار خودرو بگیرد.

دانستن این نکته نیز لازم به نظر می رسد که اگر بخواهید اتومبیل تان را به دنده ی اتومات مجهز کنید با خرید این وسیله و با مراجعه به یک مکانیک مجرب و ماهر، خیلی ساده و راحت می توانید اقدام به این کار نمایید.

البته مسلما تعویض دنده در بردارنده ی مقدار قابل توجهی هزینه برای شما با توجه به جنسی که می خرید، خواهد بود.