اجزاء مختلف گیربکس خودرو و معرفی قسمت های گوناگون آن

معرفی اجزاء مختلف گیربکس خودرو و شناخت مختصری در باره ی آنها به ما کمک خواهد کرد؛ که در مواقع ضروری بتوانیم مشکلات کوچک بوجود آمده توسط این قسمت را شناسایی کرده؛ یا حتی در برخی موارد البته اگر دست به آچار هستیم معایب جزئی را خودمان بر طرف کنیم.

پس این مطلب را برای هر چه بیشتر شناخت این قطعه ی اتومبیل مطالعه کنید.

معرفی اجزاء مختلف گیربکس خودرو

قسمتها و اجزاء مختلف گیربکس خودرو یا جعبه دنده عبارتند از:

دسته ی دنده:

دسته دنده یکی از اجزاء مختلف گیربکس و میله ای فلزی است؛ در یک طرح تقریباً (H) شکل که راننده با تعویض آن، عمل تغییر دنده را انجام می‌دهد و از دنده یک تا دنده عقب و دنده های مختلفی که در خودرو تعبیه شده است را شامل می شود.

دنده:

باید دنده را جزو مهم‌ترین قسمت‌های یک جعبه دنده یا گیربکس خودرو دانست؛ که وظیفه ی آن تغییر دور گشتاور با توجه به تغییر دنده است. دنده در دو نوع دستی و اتومات موجود است؛ که دو نوع دستی و اتومات آن با یکدیگر تفاوت دارند.

دنده برنجی:

وظیفه این قسمت هماهنگی بین دور گشتاور و دنده است و نتیجه ی آن سهولت و تسریع در تعویض انواع دنده می باشد. چون سرعت دورانی دنده ها با سرعت دورانی یاتاقان ها برابر نیست و احتمال چفت نشدن دنده ها وجود دارد، برای همین از دنده های برنجی بین این دو قطعه استفاده می‌کنند.

به دلیل اصطکاک بالای دنده برنجی و یاتاقان، سرعت گردش این دو با هم برابر شده و به دیگر چفت می شوند و عمل تعویض دنده در این صورت نرم تر و سریع تر انجام می گیرد.

میل ماهک:

یکی از اجزاء مختلف گیربکس میل ماهک است؛ که میله ای فلزی است و از یک طرف به دسته دنده و از طرف دیگر به ماهک متصل می شود و در حقیقت با حرکت دسته دنده این میل ماهک است که حرکت می‌کند.

حرکت میل ماهک می تواند به صورت های متفاوتی انجام گیرد از جمله ۱- دستی ۲- الکتریکی ۳- خلاءی ۴- هیدرولیکی که البته دو مورد اول یعنی نوع دستی و الکتریکی بیشترین کاربرد را دارد.

ماهک:

قطعه ای فلزی به شکل نیم دایره است که به انتهای میل ماهک وصل می‌شود و نیرو را به قسمت کشویی منتقل کرده تا با این حرکت، کشویی دنده با چرخ دنده درگیر شود.

این نکته را هم باید بدانید که به ازای هر میل ماهک، یک ماهک در گیربکس خودرو وجود دارد.

کشویی دنده:

وظیفه ی کشویی دنده که از اجزاء مختلف گیربکس خودرو محسوب می شود، ثابت کردن چرخ دنده روی محور، از طریق چفت شدن دنده ها با چرخ دنده های هماهنگ کننده است؛ تا از این طریق بتوان گشتاور تولیدی توسط پیشرانه را به چرخ ها منتقل کرد.

کشویی دنده هم در قسمت داخلی و هم در قسمت خارجی شیار دارد. شیار خارجی مخصوص ماهک دنده است و شیارهای داخلی هم برای ارتباط با چرخ دنده تعبیه شده است.

چرخ دنده ی هماهنگ کننده:

هنگام عمل تعویض دنده، ماهک بر کشویی دنده نیرو وارد می‌کند و آن را به سمت چرخ دنده ی هماهنگ‌کننده هدایت می‌کند تا با چفت شدن دندانه ها درون یک دیگر محور مورد نظر با سرعت دنده ی درگیر، شروع به چرخیدن کند.

چرخ دنده ها به لحاظ فرم دندانه نیز به دو نوع ساده و مارپیچ تقسیم می شوند.

خار موشکی: که احتمالا کمتر اسم آن را شنیده باشید، وظیفه اش نگهداری و جلو بردن دنده برنجی است و اگر به درستی کار نکند می‌تواند کل جعبه دنده را با مشکل مواجه کند.

مته ساچمه ی ماهک:

این بخش هم که از اجزاء مختلف گیربکس خودرو به شمار می رود، وظیفه دارد تا از بیرون زدن دنده در هنگام حرکت جلوگیری به عمل آورد.