وقتی اتومبیلی را تازه می خرید یکی از سوال هایی که از شما مخصوصاً توسط جوانان پرسیده می شود این است که حجم موتور خودرو چقدر است؟
پس معلوم می شود یکی از نکاتی که در هنگام خرید خودرو باید به آن دقت کافی داشته باشید، حجم موتور آن است.
اما اینکه حجم موتور چه تعریفی دارد و چه تاثیری بر قدرت موتور خودرو می تواند داشته باشد، مطالبی است که در این پست به آن خواهیم پرداخت.
اگ بخواهیم تعریف درستی از حجم موتور خودرو ارائه دهیم باید بگوئیم در حقیقت حجم موتور مجموعه حجم در سیلندرهای خودروست که معیاری مهم و درستی برای تعیین قدرت خروجی موتور اتومبیل هم به شمار می آید.
در حجم موتور، تعداد سیلندرها، قطر سیلندر ها، اندازه مسیری که پیستون درون آن طی میکند را شامل میشود.
میدانید که در داخل هر سیلندر پیستون آن به سمت بالا و پایین حرکت می کند و به صورت رفت و برگشت در حال حرکت است که در آخر هم باعث به حرکت درآمدن میل لنگ خواهد شد.
اگر فضا یی را که پیستون از پایین ترین نقطه به سمت بالاترین نقطه در سیلندر حرکت می کند را اندازه گیری کنیم و در تعداد سیلندرهای خودرو ضرب کنیم؛ حجم موتور را بدست خواهیم آورد.
هر چه حجم موتور بالاتر باشد، موتور قویتر است و توانایی تولید نیروی بیشتری را خواهد داشت.
زمانی که پیستون در داخل سیلندر به حرکت در میآید سبب می گردد تا حجم داخل سیلندر تغییر پیدا کند و حجم تغییر یک سیلندر سبب تغییر حجم دیگر سیلندرها خواهد شد، ولی حجم کل موتور ثابت میماند.
به عبارت ساده ترپیشرانه خودرو دارای تعدادی سیلندر و پیستون است که این پیستون ها به طور مداوم در درون سیلندر بالا و پایین می روند و به این ترتیب سوخت و هوا را در درون سیلندرها با هم ترکیب می کنند.
به این ترتیب میزان معینی از سوخت و اکسیژن وارد یک سیلندر (که قطر معینی دارد) می شود و مقدار معینی هم انرژی تولید می کند.
اما عامل محدود کننده ی قدرت تولید شده، اکسیژن است.
بدین معنی که حتی اگر میزان سوخت ورودی به داخل سیلندرها افزایش یابد؛ چون مقدار حجم هوای ورودی فرقی نمی کند و میزان و مقدار قدرت تولید شده ثابت و به همان اندازه ی قبلی می ماند و در واقع سوخت اضافه نه تنها هیچ اثری بر قدرت موتور نمی گذارد؛ بلکه فقط سوخت اضافی هدر می رود.
پس هر اندازه قطر سیلندرها بیشتر می شود، اتومبیل قادر خواهد بود تا نیروی بیشتری را تولید کند.
پس در شرایط مساوی، یک پیشرانه ی مثلا ده لیتری می تواند نیرویی ده برابر بیشتر از خودرویی تولید کند که حجم موتورش یک لیتر است.
اما نکته ی قابل توجه اینجاست که وقتی می گوییم حجم موتور یک خودرو به عنوان مثال دو لیتر است، مفهوم آن اینست که اگر میل لنگ این خودرو دو دور بچرخد هر ۴ سیلندر آن مقدار ۲ لیتر هوا را مکش خواهند کرد.
یعنی اگر فضای هر ۴ سیلندر را از آب پر کنیم؛ مجموعا مقدار ۲ لیتر آب در درون هر ۴ سیلندر جای خواهد گرفت.
پس حجم موتور خودرو ارتباط مستقیمی با حجم سیلندر های آن دارد.
برای محاسبه حجم موتور عدد پی (۱۴/۳) را بر چهار تقسیم کرده و در قطر پیستون به توان دو ضرب کرده و سپس عدد به دست آمده را در ارتفاع سیلندر ضرب میکنند.
حجم را با لیتر L و سی سی CC و اینچ مکعب CL نشان می دهند که رابطه مستقیمی هم با قدرت خودرو دارد.